ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ, 22, 3-19

2011  Ε.Α.Ψ.

Αναγνώριση και κατανόηση του πολυδιάστατου συνδρόμου της αθλητικής

εξουθένωσης

Αλεξάνδρα Μαρκάτη, Μαρία Ψυχουντάκη, Κωνσταντίνος Καρτερολιώτης και

Νικόλαος Αποστολίδης

Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Περίληψη

Σκοπός της ανασκόπησης είναι η συνοπτική αναγνώριση και κατανόηση του συνδρόμου της αθλητικής εξουθένωσης. Για την αναγνώριση των χαρακτηριστικών και την ανάπτυξη των θεωρητικών μοντέλων της αθλητικής εξουθένωσης, καθοριστικό ρόλο έπαιξαν: (α) η βασική της διάκριση από έννοιες όπως, η υπερβολική προπόνηση, η στασιμότητα, η έλλειψη κινήτρων, το υπερβολικό στρες, η δέσμευση και η απομάκρυνση·οι οποίες, ωστόσο, αποτελούν πιθανούς προάγγελους ή συνέπειές της και (β) η εξέταση ομοιοτήτων και διαφορών των χαρακτηριστικών της εξουθένωσης μεταξύ διαφορετικών πληθυσμών. Ο πιο αποδεκτός ορισμός της αθλητικής εξουθένωσης περιλαμβάνει: τη   συναισθηματική   / σωματική εξάντληση, την αθλητική υποτίμηση και τη μειωμένη επίτευξη, ενώ, το πιο πλήρες μοντέλο εξήγησης   της   εξουθένωσης   θεωρείται   το μοντέλο «επένδυσης-παγίδευσης» (Raedeke, 1997). Η αυξημένη ενασχόληση των ερευνητών με την πολυδιάστατη έννοια της αθλητικής εξουθένωσης και ο πρόσφατος ψυχομετρικός έλεγχος της ελληνικής έκδοσης του Ερωτηματολογίου της Αθλητικής Εξουθένωσης (Athlete Burnout Questionnaire) αποτελεί έναυσμα για την περαιτέρω διερεύνηση και αξιολόγηση της εξουθένωσης των Ελλήνων αθλητών.

Λέξεις κλειδιά: εξάντληση, εξουθένωση, επένδυση, μειωμένη επίτευξη, παγίδευση, υποτίμηση.

Abstract

The purpose of the present study is the theoretical examination and understanding of the athlete burnout syndrome. The recognition and evaluation of athlete burnout symptoms, characteristics and models was based on: a) the distinction between the concept of burnout and similar constructs such as overtraining, lack of motivation, excessive stress, commitment and withdrawal, that may be potential antecedents / consequences of burnout and (b) the examination of similarities and differences of burnout levels among a variety of sport populations. Τhe most popular definition of burnout has been provided by Raedeke (1997) and includes three dimensions: psychological / physical exhaustion, sport devaluation, and reduced accomplishment. Furthermore, the commitment-entrapment model (Raedeke, 1997) is recognized as the most complete model explaining the burnout syndrome. Based on athlete burnout research findings and the development of the Athlete Burnout Questionnaire (Raedeke & Smith, 2001), burnout research on samples of Greek sport participants is recommended.

Key words: burnout, exhaustion, reduced accomplishment, devaluation, entrapment.

For full text in pdf, click here